Weganizm, recepta na ratunek planety

Według globalnego badania klimatycznego, 80% ludzi na świecie chce, aby ich kraje podjęły zdecydowane działania na rzecz ochrony klimatu, a ponad połowa myśli o zmianach klimatycznych codziennie lub przynajmniej raz w tygodniu. Największy wpływ w zatrzymanie zmian klimatu mają rządy i duże firmy, które mogą przekształcać globalne systemy, takie jak sposób wytwarzania energii, produkcji żywności czy projektowania miast, będące u podstaw kryzysu klimatycznego. Jednak w codziennym życiu również można wiele zmienić. Badania World Resources Institute (WRI) pokazują, że zmiana kilku kluczowych nawyków może znacznie zmniejszyć emisję gazów cieplarnianych i ograniczyć wpływ na klimat. Im więcej osób podejmie takie działania, tym większy będzie wspólny efekt.

Ważne jest jednak, podkreślają autorzy badania, aby wiedzieć, na czym skupić swoje wysiłki. Często przeceniamy korzyści wynikające z łatwiejszych zmian, takich jak segregowanie śmieci, a niedoceniamy tych, które mają większy wpływ, na przykład ograniczenia lotów samolotem czy zmniejszenia spożycia mięsa.

Autorzy badania WRI przeanalizowali 19 proklimatycznych zachowań i wskazali, które z nich najbardziej skutecznie redukują emisje gazów cieplarnianych. Na podium znalazły się życie bez samochodu, ograniczenie lotów samolotem oraz instalacja odnawialnych źródeł energii w domu. Problem w tym, że wiele z tych skutecznych działań nie jest dostępnych dla wszystkich. Aby zmiana stała się powszechna, potrzebne jest bezprecedensowe wsparcie ze strony rządów, firm, instytucji finansowych i liderów branż, które uczyni te zmiany łatwymi, codziennymi i dostępnymi dla większości.

Życie bez samochodu wymaga dostępu do niezawodnej komunikacji publicznej, bezpiecznej infrastruktury rowerowej oraz dotacji na zakup np. rowerów elektrycznych. Ograniczenie podróży samolotem często zależy od firm oferujących pracę zdalną oraz inwestycji rządów w niskoemisyjne środki transportu, takie jak szybkie pociągi. Większość osób potrzebuje wsparcia finansowego, aby móc pozwolić sobie na instalację paneli słonecznych na dachu czy energooszczędne remonty domów.

Badania pokazują, że działania mające zachęcić ludzi do proekologicznych zachowań (na przykład zobowiązania do korzystania z komunikacji publicznej czy porównywanie zużycia energii z sąsiadami) osiągają tylko około 10% swojego potencjalnego wpływu bez systemowego wsparcia. Pozostałe 90% skuteczności zależy od szeroko zakrojonych zmian, które uczynią te działania możliwymi do wprowadzenia.

Co więc możemy zrobić na poziomie indywidualnym, bez wsparcia systemowego?

Jak pokazuje ranking, zmiana diety odgrywa kluczową rolę w walce ze zmianami klimatycznymi. Przejście na dietę wegańską jest niemal trzy razy bardziej skuteczne niż ograniczenie marnowania żywności, dziewięć razy bardziej skuteczne niż zmniejszenie spożycia przetworzonych produktów i aż trzydzieści razy skuteczniejsze niż kompostowanie. Co więcej, badania wskazują, że pełne przejście na weganizm przynosi większe korzyści niż samo ograniczenie mięsa czy dieta wegetariańska.

Warto pamiętać, że system żywnościowy odpowiada za 26-34% globalnych emisji gazów cieplarnianych, a aż 80% gruntów rolnych wykorzystywanych jest pod hodowlę zwierząt i uprawę pasz, które dostarczają jedynie 18% kalorii w światowej diecie. Dlatego zmiana na roślinną dietę to jedno z najskuteczniejszych działań na rzecz klimatu, choć wymaga wsparcia na wielu poziomach.

Aby skutecznie walczyć z kryzysem klimatycznym, potrzebne są działania kompleksowe – edukacja, zmiany w polityce publicznej oraz rozwój infrastruktury, która ułatwi wybory przyjazne dla środowiska. Tylko łącząc indywidualne decyzje z systemowymi zmianami możemy osiągnąć prawdziwy postęp i zbudować sprawiedliwą przyszłość dla wszystkich.

Źródło: World Resources Institute

Photo: Freepik