Jak daleko jesteśmy od osiągnięcia celu „Zero głodu”?

Najnowszy raport The State of Food Security and Nutrition in the World (SOFI) został zaprezentowany podczas Drugiego Przeglądu Szczytu ONZ ds. Systemów Żywnościowych (UNFSS+4) w Addis Abebie, stolicy Etiopii. Dokument ten stanowi jedno z najważniejszych źródeł wiedzy na temat skali globalnego głodu i niedożywienia. Pokazuje również, jak wiele wciąż brakuje do realizacji celu „Zero głodu” (SDG 2), wyznaczonego w Agendzie 2030.

Raport został opracowany przez FAO we współpracy z czterema agencjami ONZ: IFAD, UNICEF, WFP i WHO. Według danych, w 2024 roku od 638 do 720 milionów ludzi na świecie było dotkniętych głodem – średnio 673 miliony. To o 15 milionów mniej niż w 2023 roku i o 22 miliony mniej niż w 2022. Choć spadek ten może wydawać się pozytywny, 8,2% światowej populacji nadal cierpi z powodu niedożywienia – zaledwie pięć lat przed terminem realizacji celu „Zero głodu”.

Sytuacja poprawiła się w niektórych regionach, jak Azja Południowa czy Ameryka Łacińska i Karaiby. Jednak w wielu krajach Afryki oraz Azji Zachodniej liczba osób dotkniętych głodem wciąż rośnie. W Afryce aż jedna na pięć osób doświadcza głodu, a dwie trzecie populacji nie stać na zdrową dietę. Kryzys żywnościowy pogłębia się również na Bliskim Wschodzie. Tam głód dotyka już jedną na siedem osób.

Raport podkreśla także pogłębiający się problem ograniczonego dostępu do zdrowej, zbilansowanej diety. Mimo spadku cen żywności na rynkach międzynarodowych, ceny lokalne w wielu krajach utrzymują się na wysokim poziomie – szczególnie tam, gdzie dochody są najniższe. Inflacja żywnościowa wciąż ogranicza siłę nabywczą milionów ludzi.

Wzrost kosztów żywności to konsekwencja wielu czynników – od niestabilności gospodarczej po zmiany klimatyczne i ekstremalne zjawiska pogodowe, takie jak susze czy powodzie. Szczególnie dotknięte są kobiety, dzieci i społeczności żyjące w niestabilnych regionach – to one najczęściej cierpią z powodu niedożywienia i braku dostępu do podstawowych składników odżywczych.

SOFI 2025 zawiera zestaw rekomendacji politycznych, które mogą pomóc zmniejszyć skalę głodu i niedożywienia. Wśród nich znajdują się: wzmacnianie lokalnych systemów żywnościowych, wspieranie drobnych rolników, tworzenie osłon socjalnych chroniących osoby najbardziej narażone, inwestycje w edukację żywieniową i zdrowie publiczne.

– Żyjemy w czasach absolutnej dezinformacji żywnościowej. Z jednej strony jesteśmy karmieni wizją obfitości, nadmiaru i różnorodności jedzenia, a z drugiej – świat głoduje – mówi Anna Spurek, prezeska Green REV Institute oraz prezeska Federacji Bezpieczna Żywność. – Głód nie oznacza dziś tylko braku jedzenia jako takiego, lecz przede wszystkim braku dostępu do wartościowej, bezpiecznej i odżywczej żywności. Głód trwa w ciszy, w zapomnieniu, w cieniu instagramowych obrazków.

Jej zdaniem sektor spożywczy, politycy i lobbyści ponoszą odpowiedzialność za kształt systemu, który produkuje nadmiar i jednocześnie pogłębia nierówności. – Domagamy się rewizji polityk, które – również poprzez wspólną politykę rolną i instrumenty finansowe – wspierają niesprawiedliwe praktyki. Transformacja w stronę roślinnego systemu żywnościowego to nie opcja – to konieczność, jeśli chcemy budować przyszłość opartą na sprawiedliwości, solidarności i prawdziwym bezpieczeństwie żywnościowym – podkreśla Anna Spurek.

Osiągnięcie celu „Zero głodu” do 2030 roku wydaje się dziś coraz mniej realne. Raport SOFI 2025 jasno pokazuje, że świat znacząco odbiega od zakładanej ścieżki, a mimo niewielkich postępów w niektórych regionach, globalna skala głodu i niedożywienia pozostaje alarmująca. W obliczu pogłębiających się nierówności, zmian klimatu, konfliktów i kryzysów gospodarczych potrzebujemy nie tyle deklaracji, co natychmiastowych działań – systemowej transformacji w stronę sprawiedliwego, zrównoważonego i opartego na roślinach systemu żywnościowego. Czasu jest coraz mniej. Choć osiągnięcie celu może być już poza zasięgiem, wciąż możemy zatrzymać dalszą eskalację kryzysu i przywrócić milionom ludzi prawo do godnego życia. Dziś nie wystarczy nadzieja – potrzebne są konkretne decyzje, odpowiedzialność i solidarność.

Raport dostępny tutaj.

Photo: Vitor Monthay / Unsplash