Zmień system żywnościowy!
Zróbmy to razem

Unia Europejska osiągnęła kompromis w sprawie celu klimatycznego na 2040 rok, osłabiając wcześniejsze propozycje redukcji emisji CO₂. Decyzja zapadła po długich negocjacjach i pozwala uniknąć sytuacji, w której UE pojawiłaby się na listopadowym szczycie COP30 bez wspólnego stanowiska – poinformowała Louise Guillot z Politico.
Ministrowie środowiska państw członkowskich zgodzili się na redukcję emisji w UE o 85% względem 1990 r. do 2040 r. Kolejne 5% ma zostać osiągnięte poprzez zakup międzynarodowych kredytów węglowych, czyli finansowanie redukcji emisji poza Europą. Dodatkowo państwa członkowskie będą mogły wykorzystać kredyty węglowe do pokrycia kolejnych 5 punktów procentowych krajowych celów redukcyjnych.
Przyjęto również orientacyjny cel na 2035 r., zakładający redukcję emisji o 66,25–72,5% względem poziomów z 1990 r. Cel ten nie ma charakteru prawnie wiążącego, ale wyznacza kierunek unijnej polityki klimatycznej na najbliższe pięć lat.
Porozumienie nie było jednomyślne. Polska, Węgry, Czechy i Słowacja sprzeciwiły się nowemu celowi, argumentując, że nadmiernie obciąży on gospodarkę i społeczeństwo. Według strony polskiej tak ambitne tempo transformacji jest trudne do udźwignięcia ze względu na wysoki udział węgla w krajowej energetyce, koszty dla przemysłu oraz ryzyko wzrostu cen energii dla gospodarstw domowych. Polska od dłuższego czasu apelowała o większą elastyczność, wolniejsze tempo zmian i dodatkowe zabezpieczenia, a także wyrażała zastrzeżenia wobec rozszerzenia systemu ETS na transport i ogrzewanie. Bułgaria i Belgia wstrzymały się od głosu, a pozostałe państwa członkowskie poparły kompromis.
W ramach porozumienia wprowadzono klauzulę przeglądową, która pozwoli skorygować cel na 2040 r., jeśli jego realizacja będzie miała istotne negatywne skutki gospodarcze. Dodatkowo przełożono uruchomienie nowego systemu handlu emisjami dla budynków i transportu na 2027 r.
Parlament Europejski przygotuje teraz własne stanowisko w sprawie celu na 2040 r., a ostateczne przepisy zostaną ustalone w negocjacjach z państwami UE.
Photo: Jakub Żerdzicki on Unsplash
Przeczytaj także: Uproszczenia kosztem osób konsumenckich i klimatu