Czy czerwone mięso odbiera pamięć?

Czy to, co każdego dnia ląduje na naszym talerzu, może zadecydować o tym, jak długo zachowamy sprawny umysł? Wieloletnie badania przeprowadzone przez naukowców z Mass General Brigham, Harvard T.H. Chan School of Public Health oraz Broad Institute wskazują, że odpowiedź jest jednoznaczna: dieta ma ogromny wpływ na zdrowie mózgu.

Wyniki, opublikowane w czasopiśmie Neurology, pokazują, że wysokie spożycie czerwonego mięsa, zwłaszcza w postaci przetworzonej, może zwiększać ryzyko demencji i przyspieszać starzenie funkcji poznawczych.

Badanie, które objęło ponad 133 tysiące osób obserwowanych nawet przez 43 lata, przyniosło alarmujące dane. W tym czasie u ponad 11 tysięcy uczestników rozwinęła się demencja. Analiza wykazała, że osoby spożywające codziennie zaledwie ćwierć porcji przetworzonego mięsa (odpowiadającej np. dwóm plasterkom bekonu) miały aż o 13% wyższe ryzyko zachorowania niż ci, którzy sięgali po nie sporadycznie. Dodatkowo ich mózgi starzały się szybciej, średnio o 1,6 roku na każdą porcję spożywaną regularnie.

Co ważne, problem dotyczy nie tylko mięsa przetworzonego. Również codzienne porcje wołowiny czy wieprzowiny wiązały się z większym ryzykiem subiektywnego pogorszenia pamięci i koncentracji – nawet o 16% w porównaniu z osobami ograniczającymi tego typu produkty.

Naukowcy badają obecnie mechanizmy stojące za tym zjawiskiem. Jednym z podejrzanych jest TMAO – związek powstający w jelitach podczas trawienia mięsa, który może sprzyjać odkładaniu się białek związanych z chorobą Alzheimera. Nie bez znaczenia są też tłuszcze nasycone i sól, które dodatkowo obciążają komórki nerwowe.

Badania pokazują również, że zastąpienie mięsa zdrowszymi źródłami białka – orzechami, roślinami strączkowymi czy tofu – może zmniejszyć ryzyko demencji nawet o 20%. Oznacza to, że nawet drobne zmiany w codziennym jadłospisie mogą znacząco chronić nasz mózg. Orzechy i nasiona strączkowe są bogate w nienasycone kwasy tłuszczowe, białko roślinne oraz antyoksydanty, które chronią komórki nerwowe przed stresem oksydacyjnym i stanami zapalnymi – głównymi czynnikami przyspieszającymi starzenie mózgu. Tofu i inne produkty sojowe dostarczają izoflawonów, które wspierają pracę neuronów i mogą mieć działanie ochronne w kontekście chorób neurodegeneracyjnych. Zmiany, takie jak dodanie kilku porcji roślin strączkowych w tygodniu czy przekąska w postaci garści orzechów zamiast chipsów, mogą więc realnie wpłynąć na spowolnienie procesów starzenia funkcji poznawczych.

Przesłanie jest jasne: dieta nie wpływa wyłącznie na serce czy ryzyko cukrzycy. To, co jemy, może zadecydować o tym, jak sprawny pozostanie nasz mózg w późniejszych latach życia. Ograniczenie czerwonego mięsa i sięganie po zdrowsze alternatywy to prosty krok, który może mieć ogromne znaczenie dla przyszłości naszej pamięci i jakości życia.

Photo: Ivan Wörndle on Unsplash

Przeczytaj również:

Rak wyrostka robaczkowego coraz częstszy wśród milenialsów i pokolenia Z