Komisja Europejska chce uprościć prawo środowiskowe

Komisja Europejska zapowiedziała inicjatywę, której celem jest zmniejszenie obciążeń administracyjnych związanych z przepisami o ochronie środowiska. Działanie to wpisuje się w polityczne wytyczne na lata 2024–2029, kładące nacisk na skuteczniejsze i bardziej przyjazne dla biznesu stanowienie prawa, przy jednoczesnym utrzymaniu ambitnych celów ekologicznych.

Szczególne znaczenie ma tutaj Kompas konkurencyjności dla UE, w którym wskazano konieczne zmiany polityczne, aby Unia mogła sprostać nowym wyzwaniom gospodarczym i społecznym. Kluczowym narzędziem ma być uproszczenie otoczenia regulacyjnego i ograniczenie biurokracji, bez obniżania standardów polityki środowiskowej. Wyznaczono jasny cel: redukcję obciążeń administracyjnych o co najmniej 25 procent dla wszystkich firm i 35 procent dla małych i średnich przedsiębiorstw. Dokument wzywa również do przyspieszenia wydawania pozwoleń dla coraz większej liczby sektorów przechodzących na czystą i cyfrową gospodarkę.

Badania pokazują, że biurokracja jest poważną barierą dla przedsiębiorstw. Według Eurobarometru z 2024 roku aż 35 procent małych i średnich firm uznało skomplikowane procedury za przeszkodę w inwestycjach w oszczędność zasobów i odnawialne źródła energii. Ponad jedna czwarta wskazała również na zbyt złożoną sprawozdawczość środowiskową. Podobne trudności odczuwają także większe przedsiębiorstwa, dla których przepisy oznaczają dodatkowe koszty i opóźnienia we wdrażaniu zielonych technologii.

Komisja planuje zmiany w obszarach gospodarki o obiegu zamkniętym, emisji przemysłowych i gospodarowania odpadami. Chodzi przede wszystkim o uproszczenie obowiązków sprawozdawczych, eliminację podwójnych wymogów, większą cyfryzację procesów, a także harmonizację zasad rozszerzonej odpowiedzialności producenta w całej Unii. Ważnym elementem będzie również usprawnienie procedur wydawania pozwoleń środowiskowych, tak aby były szybsze i bardziej przewidywalne.

Korzyści mają być wielostronne. Dla przedsiębiorstw oznacza to niższe koszty, mniej barier administracyjnych i większą pewność prawną. Administracja publiczna zyska bardziej przejrzyste narzędzia do egzekwowania prawa, a społeczeństwo – szybsze i skuteczniejsze działania na rzecz ochrony środowiska.

Proces przygotowania nowych regulacji opiera się na konsultacjach. Do udziału w nich zaproszono przedsiębiorstwa, organizacje pozarządowe, środowiska akademickie i organy administracji. Każdy zainteresowany może wyrazić swoją opinię do 10 września 2025 r.  Wszystkie zgłoszone uwagi zostaną opublikowane na portalu „Wyraź swoją opinię”, a ich podsumowanie znajdzie się w dokumencie roboczym Komisji towarzyszącym wnioskowi.

Photo: Multimedia Centre European Parliament